Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülen KKDİK Yönetmeliği uygulamasının kolaylaştırılması ve hızlandırılması amacıyla “KKDİK Yönetmeliğinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar” 12 Ağustos 2025 itibarıyla yürürlüğe girdi. İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Adil Pelister, kimyasal maddelerin güvenli yönetimini sağlayan KKDİK Yönetmeliği’nde usul ve esasların yürürlüğe girmesi ile birlikte sürecin hızlandığına dikkat çekerek “31 Ekim 2025 tarihine kadar ön kayıt (MBDF) bilgileri Bakanlığa iletilmeli, yıl sonuna kadar Lider Firmalar belirlenmeli” dedi.

"Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması (KKDİK), Türkiye’de yıllık 1 ton ve üzeri miktarda imal edilen veya ithal edilen tüm kimyasal maddeleri kapsıyor. Kimya, plastik, otomotiv, tekstil, boya gibi birçok sektör bu kapsam içinde bulunuyor. 12 Ağustos 2025 tarihinde yürürlüğe giren “KKDİK Yönetmeliğinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar” düzenlemesi ile kimyasal kayıt süreçlerinde kritik tarihler güncellenerek, lider firma belirleme ve geçici kayıt prosedürleri netlik kazandı. Ayrıca sektör içi koordinasyonu sağlayacak danışma mekanizmaları güçlendirildi.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülen mevzuat kapsamında Türkiye'de kimyasalların güvenli yönetimi, insan sağlığı ile çevrenin korunması ayrıca AB mevzuatı ile uyumlu bir kimyasal yönetim ve denetim sistemi oluşturulması amaçlanıyor. Bu kapsamda üretici ve ithalatçı firmaların, belirli tarihler içinde maddelerinin ön kayıt ve kayıtlarını tamamlaması, değerlendirme ve izin süreçlerine uyum sağlaması gerekiyor.

KKDİK kapsamında tüm potansiyel kayıt ettiren (ön kayıt yaptıran) firmalar, 31 Ekim 2025 tarihine kadar Kimyasal Kayıt Sistemi (KKS) üzerinden ön kayıt (MBDF) bilgilerini Bakanlığa iletmek zorunda.

Pelister: “Serbest ticaretimizi ve rekabetimizi etkileyen KKDİK’e uyum sağlanması önemli”

Usul ve Esaslar’ın çok uzun zamandır beklendiğini belirten İKMİB Yönetim Kurulu Başkanı Adil Pelister, “Usul ve Esaslar, yerli ve yabancı kimya sektörü aktörlerinin kendi plan, program ve bütçelerini öngörmelerine netlik kazandırdı. Bunun paralelinde, açıklanan yeni takvim ve belirlenen Lider tayini süreçlerinin fiilen gerçekleşebilmesi için Kimyasal Kayıt Sistemi’ne (KKS) ivedilikle işlerlik kazandırılması gerekiyor” dedi.

Pelister: “KKDİK kaydı yapılmış bir ürün, pazarda büyük avantaj sağlar”

Türkiye’de yerleşik üretim yapan veya yurt dışından Türkiye pazarına kimyasal arz eden tüm firmaların KKDİK’e uyumlu olmasının zorunluluğunu vurgulayan Pelister, “İster üretici ister ithalatçı olsun Türkiye pazarına kimyasal madde arz eden tüm firmaların KKDİK’e tam uyum göstermesi gerekiyor. Bu kapsamda firmalar öncelikle ön kayıt ve ardından kayıt sürecine katılmak zorunda. Yayınlanan Usul ve Esaslar çerçevesinde, tam kayıt yapılamayan durumlarda geçici kayıt yapılması ve bu bilgilerin Bakanlık sistemine yüklenmesi gerekli. Başka bir deyişle, eğer bir firma üretimini hem Türkiye pazarına hem Avrupa Birliği’ne satıyorsa her iki mevzuata da ayrı ayrı uyum sağlamak zorunda. KKDİK kaydı yapılmış bir ürün, pazarda büyük avantaj sağlar” ifadelerini kullandı.

Pelister: “Yükümlülüklerini yerine getirmeyen firmalar ciddi cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalabilir”

KKDİK’in sadece bir kayıt sistemi olmadığını vurgulayan Pelister, “KKDİK aynı zamanda kimyasalların insan sağlığına ve çevreye etkilerini değerlendirme, güvenli kullanım koşullarını belirleme, tehlikeli kimyasalların izlenmesini sağlama gibi amaçlar taşıyor. Ayrıca firmaların tedarik zinciri boyunca işleyişine devam edebilmesi için bu mevzuat yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmesi gerekiyor. Aksi takdirde firmalar pazar paylarında düşüş ve ciddi cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalabilir” açıklamasını yaptı.

Önemli tarihler 31 Ekim 2025 ve 31 Aralık 2025

Firmaların öncelikle kendi madde envanterlerini gözden geçirerek KKDİK kaydı gerektiren maddelerini belirleyip tonaj bantlarını ve tehlike sınıflarını netleştirmeleri gerektiğini belirten Pelister şöyle devam etti: “Kimyasallar belirlendikten sonra Bakanlık tarafından oluşturulan KKS (Kimyasal Kayıt Sistemi) üzerinden ön kayıt yaparak, MBDF’ye katılım sağlamalı ve MBDF ile iletişim ve lider firma belirleme süreci için hazırlık yapmalılar. Firmalar ön kayıtlar için (MBDF bildirimleri) son tarih 31 Ekim 2025’e ve lider kayıt ettiren seçimi için son tarih 31 Aralık 2025’e uyum sağlamalı.”

RGS Danışmanlık AŞ, Tek Temsilcilik ve Danışmanlık hizmetlerini sunmaya devam ediyor

Sürece ilişkin yeterli Kimyasal Değerlendirme Uzmanı (KDU) eğitimli personeli bulunmayan firmaların danışmanlık hizmetine ihtiyaç duyulabildiğini belirten Pelister, “Özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerin bu süreçlerde daha önce REACH Tüzüğü için benzer süreçleri yönetmiş profesyonel danışmanlık firmalarından uzman desteği alması gerekebiliyor. İKMİB olarak ihracatçılarımızın bu süreci kolaylıkla tamamlamaları için yanında olduğumuzu ve her türlü desteği vermeye devam edeceğimizi söylemek isterim. İKMİB tarafından 2008 yılında ihracatçılarımıza AB REACH tüzüğü kapsamında hizmet vermek için Brüksel’de kurulmuş bulunan Reach Global Services (RGS) firmamızın İstanbul’daki şubesi RGS Danışmanlık AŞ, KKDİK yönetmeliği uyumu çerçevesinde Tek Temsilcilik ve Danışmanlık hizmetlerini sunmaya devam ediyor” dedi.